روستای تاریخی و قلعه سریزد با قدمتی که به ۲۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد، عنوان پنجمین روستای گردشگری و شاهکار شهرنشینی ایران باستان را از آن خود کرده است. این روستا در دوره‌های حکومت سلجوقیان، ایلخانیان و صفویان در بهترین وضعیت خود بوده است. با حدود پنج کیلومتر فاصله، سریزد از جاذبه های گردشگری مهریز به شمار می‌آید و برخی از جاهای دیدنی آن شامل قلعه سریزد، مسجد جامع سریزد، دروازه شهر فرافر و حمام قدیمی سریزد می‌شود.
معرفی قلعه سریزد
قلعه سریزد یکی از کهن‌ترین و بزرگ‌ترین صندوق امانات بانکی ایران و جهان بوده است. قدمت این قلعه تاریخی به حکومت ساسانیان (قرن سه تا هفت میلادی) برمی‌گردد. قلعه به‌منظور ذخیره‌سازی غلات و مواد غذایی استفاده می‌شد که در آن زمان از ارزش خاصی برخوردار بود. علاوه بر غلات، پول، طلا و زیورآلات روستاییان نیز در مواقع هجوم و غارت در این قلعه نگهداری می‌شد. گرداگرد بنا را خندقی به عرض تقریبی ۶ متر و عمق بین سه تا چهار متر محصور کرده است. همچنین قلعه دارای دو دیوار متحدالمرکز تودرتو با برج و باروهایی بلند و تسخیر‌ناپذیر است.
درب اصلی قلعه سریزد به‌صورت متحرک بود و به‌وسیله طناب و قرقره‌هایی از سمت پایین به بالا باز و بسته می‌شد. زمانی که درب اصلی به‌وسیله دشمن شکسته می‌شد و دشمن به درون قلعه راه می‌یافت، درب دوم قلعه بسته می‌شد. قلعه سریزد دارای سه طبقه است و مصالح مورد استفاده در آن شامل خشت، گل، آجر و گچ می‌شود. تزییناتی نظیر کادربندی و شومینه‌سازی نیز در آن دیده می‌شود. در دو طرف راهروها، اتاق‌های متعدد حجره مانندی است که هر کدام دارای درب و کلیدی مجزا بوده‌اند. این اثر در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۴، با شماره ثبت ۱۰۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
مسیریابی قلعه سریزد
سریزد یکی از روستاهای استان یزد و شهرستان مهریز است که قدمتی چند هزار ساله دارد در زمان‌های دور دروازهٔ ورودی استان یزد در سریزد بوده و به آن شهر فرافر می‌گفتند. این روستا در کتب قدیمی به عنوان یکی از سه راس قرآی ثلاثه یزد، که «فهرج» و «خویدک» را نیز شامل می‌شده، شناخته شده است. روستای سریزد در ۵ کیلومتری شهرستان مهریز و ۴۰ کیلومتری شهر یزد واقع شده است. جمعیت وارد شده تا سال ۸۵ می‌باشد و لازم است مجدد آمارگیری شود.
| فاصله مهریز تا قلعه سریزد | 8 کیلومتر |
| فاصله یزد تا قلعه | 33 کیلومتر |
| فاصله تهران تا قلعه | 656 کیلومتر |
نکته: تمامی مطالب این صفحه از پست سریزد کجارو بازنویسی شده است.
